يکی از موارد بسيار مهم در جوشکاری فولادهای استنلس تميزکاری لايه اکسيد ايجاد شده در اطراف ناحيه جوش است که متاسفانه اغلب رعايت نميگردد. معمولا هنگام جوشکاری فولادهای استنلس لايه های اکسيدی با ضخامتهای متفاوت در کنار گرده جوش ايجاد ميگردد. اين لايه ها بترتيب از ضخيمترين لايه تا نازکترين آنها به رنگهای خاکستری آبی و زرد ميباشند.
تفاوت ضخامت و رنگ لايه های اکسيدی ناشی از تفاوت دمايی (گراديان حرارتی) موجود در قطعه ميباشد. اين لايه دارای ضريب انبساط و انقباض متفاوتی نسبت به فولاد بوده و در اثر انبساط و انقباض فولاد و بدليل ترد بودن اکسيد معمولا در ناحيه آبی رنگ لايه اکسيدی ترک ايجاد ميشود. ناحيه ترک محل مناسبی برای ايجاد خوردگی موضعی و حفره ای ميشود. باتوجه به حساسيت فولادهای استنلس نسبت به خوردگی حفره ای اين موضوع ميتواند عمر قطعه را بسيار کوتاه نمايد. اغلب نشتی های کنار جوش در لوله های استنلس به همين دليل ايجاد ميشوند.
اين موضوع در سطح داخلی لوله ها و مخازن بدليل تماس با ماده خورنده تر از اهميت بيشتری برخوردار است. در لوله های سايز پايين چون امکان دسترسی به پشت جوش و تميزکاری آن وجود ندارد بايد از گاز پرچ (Purging Gas) با فشار و دبی مناسب استفاده نمود. در اين مورد ميتوان از ابزار خاصی جهت محافظت بهتر ريشه جوش استفاده کرد.در استاندارد ISO 6520-1 این لایه ها را با کد 610 به عنوان نقص جوش معرفی کرده ولی در ISO 5817 اشاره ای به حد قبولی آنها نشده است. اما در استاندارد EN-1011-3 بند 10 الزام شده که این لایه ها پس از جوشکاری پاکسازی شوند. دلیل این امر کاهش مقاومت به خوردگی فولادهای زنگ نزن در مناطقی که این لایه ها تشکیل شده اند، میباشد.
در آينده در ارتباط با نکاتی که بايد در تميزکاری رعايت کرد توضيحاتی خواهم داد.
مطالب مرتبط:
راهنمای جوشکاری فولادهای زنگ نزن بر اساس استاندارد EN-1011
تمیزکاری و آماده سازی فولادهای استنلس